Een VZW is gemengd btw-plichtig wanneer de VZW zowel activiteiten uitvoert die onderworpen zijn aan btw, als activiteiten die zijn vrijgesteld van btw.
Voorbeeld: een sportclub heeft leden die jaarlijks lidgeld betalen on de kosten te dekken van de sportinfrastructuur. De sportclub moet geen btw aanrekenen op deze lidgelden en heeft hiervoor dus een btw vrijstelling. Daarnaast heeft sportclub ook een cafetaria. De inkomsten van deze cafetaria zijn niet vrijgesteld van btw. In dit geval is de sportclub gemengd btw-plichtig en zal zij btw aangiftes moeten indienen.
Iedere btw-plichtige organisatie heeft recht op aftrek van de btw die aangerekend wordt op aankoopfacturen die betrekking hebben op een activiteit die onderworpen is aan btw. De VZW kan de btw op de aankoopfacturen dus maar aftrekken indien deze aankopen betrekking hebben op activiteiten waarop de VZW btw moet aanrekenen.
De VZW heeft de keuze uit 2 manieren:
Er wordt een "algemeen verhoudingsgetal" berekend: dit getal is gelijk aan de jaaromzet die betrekking heeft op de btw-plichtige activiteiten gedeeld door de totale omzet van de VZW (alle cijfers zijn steeds excl. btw).
Voorbeeld: Stel een VZW heeft een cafetaria en heeft daar een omzet van 10.000 euro gedurende het jaar. De VZW moet 2100 euro btw aanrekenen op deze activiteiten. Daarnaast worden er gedurende het jaar 5000 euro lidgelden ontvangen, waarop geen btw moet worden aangerekend. De totale omzet excl. btw is dus 10.000+5.000 = 15.000 euro.
Het algemeen verhoudingsgetal is dan 10.000/15.000 = 67% (er mag naar boven worden afgerond)
Tip: De Penningmeester.be software kan dit getal automatisch voor u berekenen op basis van uw inkomsten die u heeft opgenomen in uw Penningmeester boekhouding.
Onder deze manier van werken mag de VZW dan 67% van alle btw op al haar facturen terugtrekken via de btw aangifte en moet zij niet per factuur bepalen of de factuur betrekking heeft op BTW plichtige inkomsten of niet.
Per aankoopfactuur wordt er gekeken of deze betrekking heeft op een btw-plichtige activiteit (bv inkoop drank voor de cafetaria) of betrekking heeft op een niet btw plichtige activiteit (bv onderhoud grasveld waarop gesport wordt).
Klinkt eenvoudig maar natuurlijk zal een VZW ook aankopen hebben die moeilijk aan een specifieke activiteit kunnen worden toegekend. (bv de aankoop van een computer die gebruikt wordt om alle activiteiten van de VZW te beheren). Voor deze aankopen mag de VZW zelf een verdeelsleutel kiezen zolang deze op een logische, objectieve en consistente manier wordt bepaald. Bij dit type facturen ga je typisch dus weer terugvallen op iets wat op een algemeen verhoudingsgetal uit de 1e manier lijkt.
In de praktijk gebruiken de meeste gemengd btw plichtige het algemeen verhoudingsgetal en wordt er enkel overgegaan naar de 2de manier van werken mocht dit zeer verschillende resultaten geven. Uitzonderlijk kan ook de btw administratie de 2de manier van werken opleggen indien zij beslist dat via het algemene verhoudingsgetal de VZW onrealistisch veel btw zou terugtrekken.
Wanneer een VZW kiest om te werken met het algemeen verhoudingsgetal moet zij niets meedelen aan de btw administratie. Dit is de standaard manier van werken. Indien de VZW daarentegen kiest om te werken via het werkelijke gebruik dan zal zijn vanaf 1 januari 2023 deze keuze moeten meedelen aan de btw administratie. Bovendien moet zij deze manier van werken dan ten minste 3 jaar blijven gebruiken.
Meer informatie vindt u op de website van de overheid: Gemengde belastingplichtigen